Siedlisko, czyli jak wybudować dom na działce rolnej?

Jedną z najważniejszych decyzji, którą musimy podjąć przed rozpoczęciem budowy domu jest wybór miejsca, w którym on powstanie. Zakup działki powinien być przemyślany nie tylko pod kątem jej lokalizacji, ale również stanu prawnego. W ostatnich latach dużym zainteresowaniem wśród inwestorów cieszą się działki rolne. Przede wszystkim dlatego, że są sporo tańsze od budowlanych. Niestety korzyści finansowe niosą za sobą również szereg wymogów, które należy spełnić, aby na takiej działce postawić dom. Mimo to warto jest się zainteresować tego typu rozwiązaniem, jeśli nie dysponujemy wystarczającą kwotą pieniędzy, która wystarczy na zakup działki budowlanej a marzy nam się dom w cichej i spokojnej okolicy z daleka od zgiełku miasta

Siedlisko? A co to takiego?

To zabudowa związana bezpośrednio z prowadzeniem gospodarstwa rolnego. W jej skład wchodzi dom oraz budynki gospodarcze takie jak: stodoła, magazyn, stajnia, obora, chlewnia, kurnik czy ubojnia. Krótko mówiąc, siedlisko to działka zabudowana budynkami, które przeznaczone są na potrzeby prowadzenia gospodarstwa rolnego i zostały wzniesione na działce rolnej. Oczywiście na siedlisku nie mamy obowiązku budować wszystkich tych budynków. Możemy postawić jedynie dom, jeśli mamy takie życzenie. Musimy jednak spełniać inne warunki, które są uregulowane prawnie. Głównym z nich jest bezpośrednie powiązanie z prowadzeniem gospodarstwa rolnego oraz posiadanie kwalifikacji rolniczych. Jeśli nie spełniamy wszystkich ustawowych warunków bycia rolnikiem, jesteśmy zmuszeni odrolnić działkę przed pobudowaniem na niej domu.

Jakie warunki należy spełnić, aby być rolnikiem?

Zgodnie z Ustawą o kształtowaniu ustroju rolnego za rolnika indywidualnego uważa się osobę fizyczną będącą właścicielem, użytkownikiem wieczystym lub dzierżawcą nieruchomości rolnych, których łączna powierzchnia nie przekracza 300 hektarów. To jednak nie koniec warunków. Rolnik musi osobiście prowadzić gospodarstwo bądź pracować w nim od co najmniej pięciu lat. Jeśli nie spełnia takiego wymogu, alternatywą jest wykształcenie rolnicze, co najmniej zasadnicze. Od osoby ubiegającej się o status rolnika wymaga się również, żeby przynajmniej przez 5 lat zamieszkiwała w gminie, na terenie której znajduje się gospodarstwo rolne. Kwalifikacje rolnicze pozwalają także na korzystanie z innych przywilejów, np. ubezpieczenia się w KRUS-ie, który obejmuje rolnika, jego małżonka oraz pracujących z nimi domowników.

Formalności niezbędne do budowy siedliska

Jak się okazuje, uprawnienia rolnicze nie są łatwe do uzyskania. Osoba, która nie miała nigdy nic wspólnego ze wsią nie może stać się rolnikiem tak po prostu z dnia na dzień. Jeśli jednak spełniamy wszystkie wymienione wcześniej warunki, jesteśmy na najlepszej drodze do rozpoczęcia budowy domu. Jeszcze tylko nasza parcela powinna spełniać kilka kryteriów. Gmina ustala w Miejscowym Planie Zagospodarowania Przestrzennego minimalną powierzchnię działki, na której możemy wybudować siedlisko. Najczęściej obszar określany jako minimalny to jeden hektar. Jeśli MPZP nie został uchwalony, musimy uzyskać warunki zabudowy. Aby zostały wydane, działka powinna spełniać wymagania dotyczące: dobrego sąsiedztwa (sąsiednie działki powinny być zabudowane), uzbrojenia terenu oraz dostępu do drogi publicznej. Jeśli powierzchnia siedliska przekracza średnią wielkość gospodarstw w gminie, warunek dobrego sąsiedztwa nie musi być spełniony.

Czasami zdarza się tak, że rolnik sprzedaje grunt wraz z uzyskanym już pozwoleniem na budowę. Osoby nieposiadające uprawnień rolniczych mogą traktować taką ofertę jak szansę na „obejście systemu”. Owszem osoba bez kwalifikacji rolniczych może kupić działkę siedliskową, dla której istnieje prawomocne pozwolenie na budowę. Niestety ma wtedy obowiązek ją odrolnić. Rozwiązaniem może okazać się jednak zakup działki rolnej, która została już zabudowana. Wówczas osoba niebędąca rolnikiem musi wystąpić jedynie o pozwolenie na przebudowę, jeżeli takową planuje. Jeśli kupimy siedlisko, możemy w nim zamieszkać bez obowiązku kontynuowania działalności gospodarczej.

Karolina Pełka